Υπάρχει ένα όμορφο περιστατικό στη ζωή ενός από τους σοφότερους βασιλείς της Ινδίας, του Ραντζά Ντοντζ. Έδειχνε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τους σοφούς ανθρώπους. Ολόκληρο το θησαυροφυλάκιό του ήταν ανοιχτό για έναν σκοπό μόνο – για να συγκεντρώσει όλους τους σοφούς της χώρας, όσο κι αν του κόστιζε αυτό.
Η πρωτεύουσα του ήταν το Ουτζαίν, και διέθετε τριάντα από τους διασημότερους ανθρώπους της χώρας του. Ήταν η σπουδαιότερη αυλή σ’ ολόκληρη τη χώρα.
Ένας από τους μεγαλύτερους ποιητές του κόσμου, ο Καλιντάς, ήταν μέλος της αυλής του Ραντζά Ντοντζ. Μια ημέρα, εμφανίστηκε ένας άνδρας στην αυλή, που ισχυρίστηκε ότι μιλούσε τριάντα γλώσσες με την ίδια ευκολία, την ίδια ακρίβεια και προφορά σαν να ήταν η μητρική του γλώσσα, και είχε έρθει με μια πρόκληση: “Άκουσα ότι έχετε στην αυλή σας τους σοφότερους όλης της χώρας, και σας παρουσιάζω χίλια χρυσά νομίσματα. Όποιος μπορέσει ν’ αναγνωρίσει ποια είναι η μητρική μου γλώσσα, αυτά τα χίλια χρυσά νομίσματα είναι δικά του. Και εάν δεν μπορεί να την αναγνωρίσει, θα πρέπει να μου δώσει χίλια χρυσά νομίσματα”.
Υπήρχαν εκεί μεγάλοι λόγιοι – και όλοι γνωρίζουν πως ό,τι και να κάνεις, δεν μπορείς να μιλήσεις καμμία άλλη γλώσσα όπως μιλάς τη μητρική σου, επειδή όλες τις άλλες γλώσσες τις μαθαίνεις με προσπάθεια. Μόνο η μητρική γλώσσα είναι αυθόρμητη – στην πραγματικότητα δεν την μαθαίνεις καν. Το ότι απλώς αρχίζεις να τη μιλάς είναι αποτέλεσμα της όλης κατάστασης ότι αρχίζει να μιλάς. Γίνεται αυθόρμητα. Γι’ αυτό ακόμα και οι Γερμανοί, που ονομάζουν τη χώρα τους “πατρική γη”… ενώ οι περισσότεροι λαοί ονομάζουν τη γη τους “μητρική”, αλλά ακόμη και οι Γερμανοί δεν ονομάζουν τη γλώσσα τους “πατρική γλώσσα”. Όλες οι γλώσσες ονομάζονται μητρικές επειδή το παιδί αρχίζει να τις μαθαίνει από τη μητέρα του. Και, άλλωστε, ο πατέρας δεν έχει ποτέ την ευκαιρία να μιλήσει στο σπίτι! Είναι πάντοτε η μητέρα αυτή που μιλά, ο πατέρας ακούει.
Πολλοί στην αυλή του Ράντζα Ντοντζ δέχτηκαν την πρόκληση. Ο άντρας μιλούσε στις τριάντα γλώσσες -μερικές φράσεις σε μια γλώσσα, μερικές σε μια άλλη- και φαινόταν πραγματικά δύσκολο! Σίγουρα ήταν άριστος κάτοχος αυτής της τέχνης. Μιλούσε κάθε γλώσσα με τον τρόπο που μιλά κάποιος τη μητρική του γλώσσα. Και οι τριάντα μεγάλοι λόγιοι έχασαν στον διαγωνισμό. Ο διαγωνισμός συνεχίστηκε για τριάντα ημέρες, και κάθε ημέρα κάποιος δεχόταν την πρόκληση και την έχανε. Μάντευαν και ο άντρας έλεγε. ‘Όχι, δεν είναι αυτή η μητρική μου γλώσσα”.
Την τριακοστή πρώτη ημέρα… ο βασιλιάς Ντοντζ έλεγε συνεχώς στον Καλιντάς, “Γιατί δεν δέχεσαι την πρόκληση;Ένας ποιητής γνωρίζει τη γλώσσα με έναν πολύ λεπτό τρόπο, με όλες τις αποχρώσεις της, καλύτερα από οποιονδήποτε άλλο”. Αλλά ο Καλιντάς παρέμεινε σιωπηλός. Παρακολουθούσε για τριάντα ημέρες, προσπαθώντας να προσδιορίσει ποια γλώσσα μιλούσε ο άνδρας με περισσότερη ευκολία, με περισσότερο αυθορμητισμό, με περισσότερη χαρά. Αλλά δεν κατάφερε να βρει κάποια διαφορά, ο άνδρας μιλούσε όλες τις γλώσσες με ακριβώς τον ίδιο τρόπο.
Την τριακοστή πρώτη ημέρα, ο Καλιντάς ζήτησε από τον βασιλιά Ντοντζ και όλους τους σοφούς να σταθούν έξω, μπροστά στην αίθουσα. Υπήρχε μια μεγάλη σειρά από σκαλοπάτια, και ο άνδρας τα ανέβαινε· καθώς έφτασε στο τελευταίο σκαλοπάτι, ο Καλιντάς τον έσπρωξε. Και καθώς έπεφτε κουτρουβαλώντας προς τα κάτω τα σκαλοπάτια, θύμωσε – και φώναξε.
Και ο Καλιντάς είπε, “Αυτή είναι η μητρική σου γλώσσα!” Επειδή μέσα στον θυμό δεν μπορείς να θυμηθείς, και ο άνδρας δεν περίμενε να χρησιμοποιηθεί αυτή η τακτική στον διαγωνισμό. Και αυτή όντως ήταν η μητρική του γλώσσα. Βαθιά στον νου, οι καταγραφές ήταν στη μητρική του γλώσσα.
Ένας καθηγητής μου -είχε ζήσει σε όλο τον κόσμο, διδάσκοντας σε διαφορετικά πανεπιστήμια- συνήθιζε να λέει “Μόνο σε δύο καταστάσεις της ζωής μου δυσκολεύτηκα όταν ήμουν στο εξωτερικό, όταν πολεμούσα και όταν ερωτευόμουν. Σε αυτές τις περιστάσεις χρειάζεσαι τη μητρική σου γλώσσα. Όσο όμορφα και αν εκφράσεις την αγάπη σου σε μια άλλη γλώσσα, δεν είναι το ίδιο, δείχνει επιφανειακό.
Και όταν είσαι θυμωμένος και πολεμάς στη γλώσσα κάποιου άλλου, δεν μπορείς να νιώσεις την ίδια χαρά..” Όπως είπε, “Αυτές είναι δυο πολύ σημαντικές καταστάσεις ο πόλεμος και ο έρωτας- και συνήθως συναντιούνται στο ίδιο πρόσωπο! Με το πρόσωπο που είσαι ερωτευμένος, ανοίγεις και πόλεμο”
Και είχε δίκιο λέγοντας ότι όλα όσα έχεις μάθει σε μια γλώσσα παραμένουν επιφανειακά – δεν μπορείς να τραγουδήσεις ένα όμορφο τραγούδι, ούτε και να χρησιμοποιήσεις τις πραγματικά άσχημες λέξεις της δικής σου γλώσσας. Και στις δύο περιπτώσεις θα παραμείνει κάτι χλιαρό.
