Φεβρουάριος! Πιάσε μελάνη και κλάψε!
Θρηνώντας για τον Φλεβάρη γράψε,
Ενώ η λασπουριά βροντοκοπάει
Και καίγεται την μαύρη άνοιξη.
Βρες παϊτόνι. Δεκάρες δώσε έξι
Με τον ήχο της καμπάνας, με των τροχών την κλαγγή
Πήγαινε εκεί, όπου η νεροποντή
Βροντοκοπάει πιο πολύ από τα δάκρυα και τη μελάνη.
Εκεί, σαν καρβουνιασμένα αχλάδια,
Χιλιάδες κουρούνες από τα δέντρα
Στους λάκκους θα πέσουν, θα καταστρέψουν
Τη στεγνή θλίψη στο βυθό των ματιών.
Σαν μαύρα στίγματα εκεί που έλιωσαν τα χιόνια,
Αυλακωμένος ο αγέρας από τα κρωξίματα,
Όσο πιο τυχαία, τόσο πιο σωστά
Θρηνώντας γράφονται τα ποιήματα.
Μπορίς Παστερνάκ
ΔΟΚΤΩΡ ΖΙΒΑΓΚΟ
Με μια ματιά
● ΤΟ «ΔΟΚΤΩΡ ΖΙΒΑΓΚΟ» εκδίδεται για πρώτη φορά στην Ιταλία στις 23 Νοεμβρίου του 1957 και γνωρίζει παγκόσμια εκδοτική επιτυχία.
● ΤΟ 1958 ο Μπορίς Παστερνάκ, που ήδη θεωρείται «εχθρός του λαού», αναγκάζεται να αρνηθεί το βραβείο Νόμπελ.
● ΤΟ 1965 ο «Δόκτωρ Ζιβάγκο» μεταφέρεται στον κινηματογράφο με τους Ομάρ Σαρίφ και Τζούλι Κρίστι, κερδίζοντας πέντε Όσκαρ.
● ΣΤΗ ΡΩΣΙΑ, το θρυλικό μυθιστόρημα του Παστερνάκ εκδόθηκε μόλις το 1988.
Ο άνθρωπος αυτός ήταν ένας Ιταλός δημοσιογράφος, ο Σέρτζο Ντ΄ Αντζελο.
Συνεργάτης του Ραδιοφώνου της Μόσχας και πρώην διευθυντής του βιβλιοπωλείου του Ιταλικού Κομμουνιστικού Κόμματος στη Ρώμη.
Ο Ντ΄ Αντζελο θα φύγει από τη Μόσχα για να συναντήσει στο Βερολίνο, τον εκδότη και μέλος του ΙΚΚ, Τζαντζάκομο Φελτρινέλι.
Ο Φελτρινέλι θα επιστρέψει στο Μιλάνο και θα ζητήσει τη γνώμη του σλαβολόγου Πιέτρο Ζβετερεμίτς.
«Η μη δημοσίευση ενός τέτοιου μυθιστορήματος, αποτελεί έγκλημα κατά του πολιτισμού», ήταν η απάντηση.
Στην Ιταλία
Στις 23 Νοεμβρίου του 1957 ο «Δόκτωρ Ζιβάγκο», παρά τις πιέσεις που δέχεται ο Φελτρινέλι από τους συντρόφους του, εμφανίζεται στις προθήκες των ιταλικών βιβλιοπωλείων και από εκεί παίρνει τον δρόμο της παγκόσμιας εκδοτικής επιτυχίας, ενώ ακολουθούν ακόμα 24 εκδόσεις.
Όμως, η ιστορία του Ρώσου γιατρού που παρασύρεται από έναν έρωτα και τη δίνη της Οκτωβριανής Επανάστασης, στα μάτια της σοβιετικής νομενκλατούρας, αλλά και των Ιταλών κομμουνιστών, δεν είναι παρά μια απαράδεκτη επιχείρηση αντισοβιετικής προπαγάνδας.
Ο Φελτρινέλι διαγράφεται με συνοπτικές διαδικασίες από το κόμμα.
Και ο Παστερνάκ, ο οποίος ήδη αντιμετώπιζε προβλήματα λογοκρισίας, θεωρείται προδότης.
Εκδιώκεται από την Ένωση των Συγγραφέων, ενώ από τους λογοτέχνες του καθεστώτος εισπράττει απαξιωτικούς χαρακτηρισμούς:
«Είναι χειρότερος από γουρούνι», «ένα λογοτεχνικό μηδενικό».
Το 1958 ο Παστερνάκ εξαναγκάζεται να αρνηθεί το βραβείο Νόμπελ.
Και από τις αρχές του ΄59 αρχίζει να καταρρέει κυρίως ψυχολογικά.
Αποπειράται ν’ αυτοκτονήσει κι αρχίζει να μην εμπιστεύεται κανέναν, ούτε καν τη γυναίκα του Ζιναΐδα, που προσπαθεί να τον προστατεύσει μέσω της προσωπικής της γνωριμίας με τον Χρουστσόφ..
Η ΚGΒ τον παρακολουθεί στενά, όπως και την ερωμένη του Όλγα Ιβίνσκαγια.
Και οι δυο τους φοβούνται την εξορία.
Τον Νοέμβριο του 1959 ο Παστερνάκ αρνείται την επίσκεψη του Φελτρινέλι:
«Μη θυμώσετε, πρέπει να κάνετε θυσίες για μένα», σημειώνει σ’ επιστολή του, που δημοσίευσε για πρώτη φορά την Τετάρτη η «La Repubblica».
Έξι μήνες αργότερα, στις 30 Μαΐου του 1960, αφήνει την τελευταία του πνοή.
Η τελευταία του επιθυμία να μην αναλάβουν οι σοβιετικές αρχές την ταφή του δεν γίνεται σεβαστή.
Ανάμεσα στο πλήθος που τον συνοδεύει στην κηδεία του, βρίσκονται και πολλοί πράκτορες της ΚGΒ.
Και η Όλγα Ιβίνσκαγια ,ερωμένη του Παστερνάκ, κατέληξε μαζί με την κόρη της σε ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης..
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ
ΦΙΛΟ ΜΗΛΑ ΚΕΡΕΜΕΖΗ
